31 december
De wandeling
We begonnen op een besneeuwde berg, daalden af en liepen rondje na rondje om de plas, langs de rivier, het meer, we renden de heuvels op en af, liepen over bospaden, fietspaden, plassen door, het park door (en nog eens, en nog), het natte gras, de natuur volgde ons met iedere stap (werd groen, opende en sloot: liet los en trok zich terug), we keken uit over het dal, de weilanden, het duin, de vlakte, we liepen langzamer door de grijze straten (steeds die straten) dan anders, gingen naar buiten toen de sneeuw viel die de stad helemaal opnieuw liet zien en daarmee toonde dat er zoiets is als het nieuwe: we hebben dit jaar de zee niet gezien, maar we zijn niet alleen gemaakt van water.
30 december
Landkaart II
30 december
Landkaart
Je bent nooit eigenaar van de woorden die je gebruikt. Ze kregen hun betekenis niet van jou, maar lang geleden al, en niet van een persoon, maar in het gebruik. Er zijn altijd genoeg woorden, iedereen kan ze tegelijk gebruiken, je hoeft ze na afloop niet in te leveren. En die woorden vormen jou ook: niet alleen wat je zegt of hoe je je kunt uitdrukken, ook hoe je jezelf begrijpt. Ze geven de ruimte aan waarin je over jezelf kunt denken en de ruimte van het onzegbare. De grenzen daarvan verschuiven en vervagen, zoals landschappen. Landschappen vormen ons trouwens ook. We hebben spieren om bergen te beklimmen en voor het vlakke land, een geheugen dat de rivier kan volgen, onze monden zijn gevormd naar de klanken die we maken. Woorden verwijzen ook niet per se naar een bestaande werkelijkheid, ze helpen jou die in kaart te brengen en te begrijpen. Dit wil natuurlijk allemaal niet zeggen dat jij niet de enige bent die kan zeggen wat jij moet zeggen en ook niet dat je woorden niet opnieuw kunt gebruiken.
29 december
Winter
NRC Handelsblad vroeg 20 schrijvers naar het boek dat volgens hen 2017 het best ving. Voor mij was dat Winter van Ali Smith. Waarom lees je hier.
28 december
België
Ik ben de komende anderhalve week ergens waar geen internet is maar wel veel bomen staan. Na afloop lezen jullie hier hoe het was. Veel plezier met oud en nieuw (help de dieren, zeker de in het wild levende hebben het zwaar) en tot in het nieuwe jaar!
27 december
Lijstjes
De beste drie boeken die ik dit jaar las, las ik na elkaar toen de ontsteking aan mijn evenwichtsorgaan op zijn ergst was: Klont van Maxim Februari (die ik meer als existentiële roman las dan als maatschappijkritische aanklacht), Harnas van Hansaplast van Charlotte Mutsaers (een ontroerende zoektocht en een dubbelportret van de schrijver en haar broer) en Winter van Ali Smith (waarom ik dat het beste boek vind kun je hierboven lezen). Ik vond The white book van Han Kang ook mooi maar erg treurig.
Goede films waren: mother!, Get out, A quiet passion (en uit eerdere jaren A single man en Fargo, die ik voor het eerst helemaal zag). Kedi, The square en The killing of a sacred deer vielen nogal tegen. De beste documentaire die ik zag was I am not your negro, over James Baldwin.
De mooiste kunst die ik zag waren de poëtische jungletekeningen van Abel Rodríguez in Kassel - ik weet niet precies waarom die me zo zijn bijgebleven. De mooiste tentoonstelling zag ik in Wiels in Brussel, Het onzichtbare museum. De beste film die ik in een museum zag is van Melanie Bonajo, Progress vs Sunsets.
De beste voorstelling was Zohre, een Afghaans Nederlandse soap van Marjolijn van Heemstra - ik heb weinig theater gezien dit jaar.
De beste filosofieboeken die ik las waren Aphro-Ism van Aph en Syl Ko en Beasts of Burden van Sunaura Taylor.
De beste dag was de dag waarop ik promoveerde.
De beste ontdekking: met de metro naar de Gaasperplas. En dat het zo makkelijk en lekker is om zelf pitabroodjes te maken.
De beste nieuwe muziek die ik hoorde was van Julie Byrne. De nieuwe plaat van Björk is ook mooi, en die van Spinvis ook.
De beste mens is natuurlijk mijn geliefde, maar mijn studenten (eerstejaars praktische filosofie) hebben een goede tweede plaats verdiend. Ze waren heel betrokken (maatschappelijk en filosofisch), slim, bereid om te leren en te discussiëren (met argumenten), op de hoogte van discussies binnen feminisme en antiracisme, en ga zo maar door. Het waren echt de fijnste groepen in jaren.
De honden van het jaar zijn Olli en Doris Meijer.
Op naar 2018.
26 december
Kindekes
25 december
Kerstochtend
We waren door een vioolspelende vriendin van L uitgenodigd voor een kerstconcert in Utrecht. Het concert bleek een kerkdienst in de kapel van een verzorgingstehuis te zijn, met flink wat negentigplussers in de zaal. De rollatoren stonden in het gangetje voor de kapel in rijen geparkeerd. 'Afschuwelijk,' riep een mevrouw voorin hartgrondig na het laatste intermezzo van het trio (eerder zei ze 'ze moeten het nog leren' en ze riep ook een paar keer hartgrondig 'verschrikkelijk' en 'genoeg'). Een paar stoelen verderop zei een meneer in een rolstoel ergens halverwege 'niets van te verstaan' toen de predikant sprak, terwijl dat toch heel luid en duidelijk te horen was. Het was een fijn gezelschap om kerst mee te vieren en samen mee te zingen. Na afloop was er slappe koffie, de koekjes sloegen we af.
24 december
Steunzolen en lucifers
De buurman stond voor me in de rij bij de supermarkt. Hij kocht steunzolen en lucifers. Nu is hij helemaal klaar voor de kerst.
23 december
Swieber
Tot september werkte ik een jaar als vrijwilliger bij de Stichting Amsterdamse Zwerfkatten. Hoewel ik niet meer eens per week de telefoon op kan nemen, doe ik nog wel losse klusjes voor ze. Zo werd ik gevraagd om de laatste editie van hun tijdschrift, de Swieber, te redigeren. Het eindresultaat mag er wezen, en is leuk genoeg ook online te lezen, voor het ouderwetse feelgood kerstgevoel. Zie hier. Als je het werk van de SAZ waardeert kun je na het lezen via hun site natuurlijk altijd een donatie doen.
22 december
Eksters
Gisteravond hadden de studenten een zaaltentamen in het IWO-gebouw, vlakbij het AMC. Na afloop liepen we via de parkeerplaats terug naar het weggetje naar de metro. De bomen op de parkeerplaats werden uitgelicht door straatlantaarns, het licht tekende witte kringen in de mist. In de bomen sliepen eksters, zachte bolletjes met witte buiken, alleen te zien als je wat langer keek.
21 december
Winterwende
20 december
Kerstfeest zonder leed
Voor mensen is kerst vaak een gezellige tijd, voor andere dieren helaas meestal niet - Nederlanders eten met Kerst samen 2,7 miljoen niet-menselijke dieren, die daarvoor voor het overgrote deel ernstig geleden hebben. Gelukkig zijn er genoeg opties voor een kerstmaaltijd zonder geweld. Via facebook zag ik bijvoorbeeld deze maaltijd van Lisette Kreischer langskomen, op de website van de veganchallenge staan veel simpele gerechten, en zoals altijd is google sowieso je vriend. Wat je dan ook lekker vindt: er zijn genoeg mogelijkheden het vegan na te maken.
19 december
Het moment waarop alles nog mogelijk is
18 december
Vorst
Ik lees over burgerlijke schemering, sneeuwmist, zeemist, vorst- en ijsdagen; ik hoop dat de korte dagen nog lang duren en ik hoop op kou.
17 december
Why, tell me why
16 december
Still
Nog, alsnog, kalm, kalmeren, geruststellen, sussen, bedaard, onbeweeglijk, echter, maar, roerloos, toch, tot stilstand komen, stilstaand beeld, stillen, stil.
15 december
14 december
De anatomie van een bouwvakker
Uit stadsblad De Echo van deze week.
13 december
Ploegen
Ik voel me alsof ik uit een ver verleden kom (minstens de Middeleeuwen). Ik kan twee mogelijke oorzaken bedenken: ik sliep niet goed vannacht, en ik was niet alleen in de plaats waar ik opgroeide, ik schreef er ook over. Schrijven is de werkelijkheid verdubbelen. Hoe het voelt om uit een ver verleden te komen? Zwaar, alsof je door de modder ploegt, of door dikke sneeuw hardloopt, maar ook tevreden (voortgang, meer dan vooruitgang). En alsof het wezen dat ik ben allang bestond voor ik er was, in de moleculen waar die modder van gemaakt is, en de aarde waarop we lopen, de lucht die we inademen, al dat gerecyclede spul. Bewegende materie, prutsneeuw, een slapende vlinder op een zolderraam, een trein.
12 december
IJsbloemen
11 december
Neutrale taal
Samen met Alma Mathijsen schreef ik een opiniestuk over het gebruik van het woord wit versus blank. Het is hier te lezen.
10 december
Het is ook zo'n mooi woord, sneeuw.
10 december
Trots
In het park vertelde een vrouw me heel trots dat het hoofd van haar bulterriër doorgroeit tot hij tweeënhalf is.
9 december
Dialoog
Vrouw tegen man 'niet echt of echt niet?' Stilte. Man: 'Echt niet.'
8 december
Over kinderen en gender
Finland is het enige land ter wereld waar vaders meer tijd doorbrengen met hun kinderen dan moeders. Dat heeft een aantal oorzaken: vaders krijgen twee maanden kinderverlof (moeders vier) en daarna kunnen ze tot het kind drie jaar is thuisblijven, dan krijgen ze 450 euro per maand. Ook is de kinderopvang goed geregeld en staan sociale waarden hoog in het vaandel. Het belangrijkste is dat er vanuit het kind gedacht wordt, en niet vanuit de ouders. In de Guardian staat een uitgebreid artikel hierover, dat kun je hier lezen.
Deels gerelateerd zijn er in Zweden al een tijd genderneutrale kinderdagverblijven. Daar worden de kinderen niet aangesproken als jongens of als meisjes, met alle verwachtingen die daarbij horen, maar allemaal gelijk behandeld - iedereen mag met poppen spelen of met modder, jurkjes of broekjes dragen, en wild of stil zijn. Eerste studies laten zien dat het een positief effect heeft op de ontwikkeling van deze kinderen. Meer lees je hier.
7 december
6 december
Mensen als spinnen als wevers
Ik las over Ñandutí, traditioneel kant uit Paraguay. De naam betekent spinnenweb in het Guaraní, de officiële/inheemse taal in Paraguay. Het zijn bonte bloemachtige werkjes, zie bijvoorbeeld hier.
5 december
Opgevangen worden door de aarde
Ik droomde dat ik bovenin een heel hoog oud gebouw door een vloer zakte en naar beneden viel. Het vallen was als zweven (ik droom ook wel eens dat ik vlieg), met toenemende snelheid naar beneden, vooral een prettige sensatie. Het raken van de grond deed helemaal geen pijn en ik dacht: dit moet ik onthouden voor als ik weer wakker ben en dan moet ik het alle mensen vertellen. Vallen doet geen pijn, het is zelfs een fijn gevoel, maak je daar dus geen zorgen over.
4 december
IJburg
3 december
Eenden
Vrijdag deed ik onderweg van de UvA naar huis boodschappen bij de Lidl. Achterin de winkel staan diepvrieskasten, die al gevuld zijn met kerstdelicatessen. Bovenin lag een hele rij eendenborsten. In die eendenborstjes klopten ooit eendenhartjes en die hartjes kloppen nu niet meer. Thuis gaf ik de honden wat extra kusjes, dit is blijkbaar hoe het gaat, buiten was het koud en stil, heel mooi eigenlijk.
2 december
Oorlogsvogels
Het laatste verhaal dat de Britse schrijver Saki schreef voor hij in de Eerste Wereldoorlog aan het front stierf, gaat over vogels in de oorlog. Het heet Birds on the western front en je kunt het hier lezen.
1 december
LS
Op twitter zag ik een mooie afbeelding van kraaien langskomen, van ene Lisbet Schulz (zie hier). Op zoek naar meer werk van haar, ontdekte ik dat niemand eigenlijk precies weet wie ze is. Waarschijnlijk is ze de schilder Elisabeth Sarah von Schulz, maar zekerheid is er niet. Zo kun je best verdwijnen in de geschiedenis, tot iemand je weer opduikelt, maar dat kan heel lang duren.
